Pytania i oferty współpracy
Transgraniczne Centrum Informacji Gospodarczej Euroregionu „Tatry” udziela informacji oraz porad eksperckich w zakresie kluczowych problemów związanych z tematyką przepisów, procedur i zasad podejmowania oraz prowadzenia działalności gospodarczej na Słowacji przez polskich przedsiębiorców. Wypełniając poniższy formularz kontaktowy można zadać pytanie na dowolny temat związany z tematyką transgranicznej współpracą gospodarczą.
Pracownika na Słowacji można pozyskać za pośrednictwem:
http://www.uradprace.sk/ ; portal urzędowy
http://www.xawax.cz/sk/hledate-zamestnance/rychla-poptavka ; agencja pośrednictwa pracy
Możliwe jest zawarcie umowa o pracę z pracodawcą na Słowacji i wówczas musi ona określać stanowisko, miejsce pracy, datę zatrudnienia, warunki wynagrodzenia. Umowa powinna też prezycować czas trwania umowy, urlop, okres wypowiedzenia. Okres próbny nie może przekroczyć 3 miesięcy. Możliwe jest także wykonywanie pracy w oparciu o umowę zlecenie, ale nie więcej niż 300 godzin w ciągu roku - sumuje się wszystkie podobne umowy z pracodawcą). Powinna ona również określać rodzaj pracy oraz czas jej wykonywania, przewidywane wynagrodzenie.
Świadczenie usług w zakresie pośrednictwa pracy może być realizowane przez osobę fizyczną lub prawną pod warunkiem uzyskania pozwolenia z Centralnego Urzędu Pracy, Spraw Socjalnych i Rodziny (www.wpsvar.sk).
Jeśli jesteś studentem/studentką - można się ubiegać o staż za pośrednictwem programu szkół wyższych - Erazmus. W innym przypadku - za pośrednictwem słowackiego urzędu pracy (urad prace). Zawsze należy zadbać o ubezpieczenie się na czas odbywania stażu!
Prowadzenie księgowości przez słowacką firmę na Słowacji jest bardziej praktycznym rozwiązaniem z wielu powodów: będzie ona pisadała właściwe oprogramowanie oraz wiadomości "z pierwszej ręki" oraz łatwiejszy kontakt z urzędem skarbowym właściwym dla siedziby firmy oraz załatwiania spraw i formalności na bieżąco w trakcie prowadzonej działalności.
Ubezpieczenie słowackie uprawnia do korzystania z polskiej służby zdrowia (NFZ) bez ponoszenia dodatkowych opłat.
Tak, przepisy prawa nie zabraniają takiej sytuacji.
Centrum bezpłatnej pomocy prawnej w Słowacji wprawdzie istnieje, ale trzeba spełnić odpowiednie kryteria aby ta bezpłatna pomoc prawna była udzielona. W większości dotyczy to osób w bardzo złej sytuacji finansowej (wg kryterium minimum socjalnego ). Bezpłatna pomoc prawna nie obejmuje w zasadzie spraw gospodarczych.
Minimalne składki na słowacki ZUS osoby samozatrudniającej sie (jeżeli dobrze zrozumiałem osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą) wynoszą w roku 2013 sumę 55,02 EUR na Ubezpieczenie Zdrowotne i 130,27 EUR na inne składki ZUS. W roku 2014 będą obowiązywać: na Ubezpieczenie Zdrowotne 56,35 EUR i na inne składki ZUS 133,42 EUR.
Zasady podejmowania działalności gospodarczej na Słowacji, która prowadzona będzie przez polskich obywateli odbywa są takie same jak te dla działalności prowadzonej przez obywateli Słowackich. Ogólne warunki, jakie musi spełnić osoba fizyczna to ukończone 18 lat i posiadanie zdolności do czynności prawnej oraz niekaralność. W niektórych przypadkach konieczne jest posiadanie doświadczenia zawodowego lub odpowiednich kwalifikacji. Każdy, kto planuje rozpoczęcie działalności gospodarczej jako osoba fizyczna powinien udać się do urzędu (zivnostensky úrad) mieszczącego się w siedzibie województwa (słowacki "kraj") aby zgłosić fakt wykonywania działalności gospodarczej. Opłata za rejestrację firmy wynosi 5 Euro i uiszczana jest na miejscu w postaci znaczków skarbowych. Ogólne zasady prowadzenia działalności gospodarczej reguluje ustawa o działalności gospodarczej - živnostenský zákon. Ustawa ta, wykaz urzędów ds. działalności gospodarczej, formularze i inne informacje dostępne są w języku słowackim na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Ministerstvo vnutra) pod adresem http://www.minv.sk/?zivnostenske-podnikanie. Kontakty do firm udzielających porad można odnaleźć na stronie projektu www.tcig-euroregiontatry.eu
Zgodnie z art. 28c ustawy o VAT: miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów nie będących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej. A zatem, firma będąca podatnikiem VAT na Słowacji, wystawia fakturę z Vatem i go opłaca.
Podjęcie pracy na Słowacji nie wymaga specjalnych zezwoleń (nie jest potrzebne pozwolenie na pracę). Pośrednictwem pracy zajmuje się Urząd Pracy, Spraw Socjalnych i Rodziny. Informacje i oferty pracy znajdują się na stronie internetowej pod adresem www.upsvar.sk gdzie znajdują się ogłoszenia potencjalnych pracodawców. Oferty pracy można znaleźć również w portalach internetowych: na www.praca.sk, www.ponuky.sk, www.job.sk, www.profesia.sk
Istnieją również Europejskie Służby Zatrudnienia EURES (www.eures.europa.eu) działające w krajach członkowskich Unii Europejskiej.
Możliwe jest zawarcie umowa o pracę z pracodawcą na Słowacji i wówczas musi ona określać stanowisko, miejsce pracy, datę zatrudnienia, warunki wynagrodzenia. Umowa powinna też prezycować czas trwania umowy, urlop, okres wypowiedzenia. Okres próbny nie może przekroczyć 3 miesięcy. Możliwe jest także wykonywanie pracy w oparciu o umowę zlecenie, ale nie więcej niż 300 godzin w ciągu roku - sumuje się wszystkie podobne umowy z pracodawcą). Powinna ona również określać rodzaj pracy oraz czas jej wykonywania, przewidywane wynagrodzenie. W terminie do 10 dni należy się zgłosić do miejscowego urzędu policji i poinformować o dacie przyjazdu, przewidywanej długości i miejscu pobytu. Jeśli zaplanowany został pobyt dłuższy niż 90 dni, należy to zgłosić na policji aby uzyskać kartę pobytu. Pracodawca musi w ciągu 7 dni złożyć do miejscowego Urzędu pracy, spraw socjalnych i rodziny (www.upsvar.sk) kartę informacyjną z danymi.
Do prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Słowacji nie trzeba być rezydentem w tym kraju (tzn. nie trzeba tam mieszkać ani posiadać zameldowania), ale siedziba firmy musi znajdować się na terenie Słowacji.
Założenie działalności gospodarczej można zgłosić samemu, lub też zlecić firmie lub innej osobie usługę w zakresie rejestracji działalności gospodarczej. Korzystne jest ulokowanie adresu firmy w siedzibie firmy prowadzącej księgowość Pańskiej działalności gospodarczej. Do wydziału ds. działalności gospodarczej (odbor živnotenského podnikania) w urzędzie wojewódzkim na Słowacji należy złożyć wypis z rejestru karalności (przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego), uzyskać adres firmy na Słowacji oraz wypełnić wniosek (Formulár pre fyzickú osobu). W praktyce rejestrację urząd dokonuje w ciągu jednego dnia. W celu wykonywania działalności polegającej na sprzedaży artykułów spożywczych dodatkowo należy uzyskać zgodę Inspekcji Sanitarnej, potwierdzającą, że Pańskie artykuły są bezpieczne do spożycia. Na stronie internetowej TCIG w zakładce „Działalność gospodarcza na Słowacji/Urzędy i instytucje wsparcia biznesu” znajdują się adresy i dane kontaktowe do kancelarii prawnych na Słowacji zajmujących się usługami związanymi z zakładaniem firm na Słowacji.
Jako polski obywatel może Pan kupić działkę rekreacyjną w Słowacji pod warunkiem, że ta działka jest położona w obrębie administracyjnej granicy wsi, miasta. W innym przypadku, prawo zakupu działki ma cudzoziemiec z UE, który przez okres 3 lat miał trwały pobyt w Słowacji i pragnie nabyć ziemię , którą przez okres pobytowy uprawiał/ gospodarował . Innym sposobem zakupu działki w terenie poza obszarem administracyjnym wsi i miasta jest założenie firmy w Słowacji i zakup działki , jako podmiot prawny słowacki. Zwracam uwagę, że wiele atrakcyjnych terenów jest pod ochroną, stąd należy się upewnić, że oferowana działka jest pod tym względem bez zarzutu. Należy też upewnić się , czy na oferowanej działce nie ciążą jakieś zobowiązania. Ponadto, zakupu działki należy dokonać w oparciu o umowę sporządzoną przez prawnika i podpisywaną u notariusza. Lepiej kupować za pośrednictwem sprawdzonego słowackiego biura nieruchomości.
- Tereny chronione CHKO Veľká Fatra,Slovenský Raj itp.
zarządzane są każdy wg oddzielnych przepisów w zależności od stopnia jego ochrony. Generalnie obowiązują następujące zasady:
- poruszamy się po wyznaczonych szlakach. Zejście ze szlaku jest możliwe jeśli jest z nami licencjonowany przewodnik,
- czas dopuszczalnych wędrówek to po 1 godz. od wschodu słońca i zejście na 1 godz. przed zachodem słońca. Noclegi i miejsca biwakowania tylko w wydzielonych i oznaczonych miejscach!
- w niektórych rejonach od października do czerwca obowiązuje zakaz uprawiania turystyki pieszej / pod karą finansowa / a w Vysoke Tatry powyżej schronisk całkowity zakaz poruszania się w okresie wrzesień – maj (wstęp surowo karany!) . Słowacy w ten sposób dają odpocząć przyrodzie,
- uprawiająć turystyke pieszą zalecamy zgłoszenie wyprawy u Horska služba i dokonanie ubezpieczenia pobytu,
- wszystkie miejsca i szlaki są odpowiednio oznaczone, w tym zakazy i informacje. Straż ochrony przyrody ma uprawnienia do nakładania mandatów za niestosowanie się do zaleceń (w gotówce, na miejscu, jak zachodzi konieczność w asyście policji),
- zbiór runa leśnego jest możliwy tam, gdzie pozwalają na to przepisy i brak tablic o zakazie.
Poniżej zamieszczamy szczegółowe przepisy dla poszczególnych regionów / również w języku polskim / :
Vysoke Tatry http://www.vysoketatry.org/park/poriadok.html
Nizke Tatry http://www.napant.sk/np/zakazy.htm
Velka Fatra http://www.velkafatra.sk/
Udanych wędrówek i zbiorów runa leśnego
I. ETAP - Podstawowym dokumentem potrzebnym do rejestracji firmy jest umowa spółki. Przy umowie spółki trzeba przede wszystkim konkretnie określić:
- nazwę handlową, która nie może być podobna do innej nazwy handlowej w Słowacji,
- siedzibę spółki, na którą trzeba sporządzić Umowę najmu,
- przedmiot działalności, który miałby według mnie mieć jak największy zakres, aby potem zbytecznie nie zmieniała się Umowa spółki,
- dokładne określenie wspólników i członków zarządu, ewentualnie też członków rady nadzorczej,
- wysokość kapitału zakładowego (minimalny jest 5.000,EUR) oraz wysokość udziałów poszczególnych wspólników (minimalny jest 750,-EUR).
Umowę spółki może sporządzić biuro prawne, na podstawie niezbędnych danych uzyskanych od wspólników spółki. Tak samo inne dokumenty potrzebne do rejestracji spółki (oświadczenia wspólników, oświadczenia członków zarządu, oświadczenia gwaranta złożenia kapitału zakładowego, podania wniosku d/s działalności gospodarczej, podanie wniosku o zapis do rejestru handlowego i inne) może zabezpieczyć biuro prawne.
II. ETAP - Załatwienie Uprawnienia do prowadzenia działalności gospodarczej.
Do wniosku załącza się następujące dokumenty:
- umowa spółki, z uwierzytelnionymi u słowackiego notariusza podpisami wspólników,
- umowa najmu siedziby spółki lub oświadczenie właściciela nieruchomości ze zgodą aby spółka miała u niego siedzibę,
- aktualne zapytanie o karalność członków zarządu z Polski (nie starsze jak 3 miesiące) w tłumaczeniu na język słowacki,
- znaczek skarbowy w sumie 5 EUR za każdy przedmiot działalności spółki.
Uprawnienie do prowadzenia działalności gospodarczej uzyskuje się do 5 dni od złożenia wniosku.
III. ETAP - Złożenie wniosku do rejestru handlowego.
Wymagane dokumenty:
- umowa spółki, z uwierzytelnionymi u słowackiego notariusza podpisami wspólników,
- uprawnienie do prowadzenia działalności gospodarczej,
- oświadczenia wspólników, oświadczenia członków zarządu, oświadczenia gwaranta o złożeniu kapitału zakładowego itp.,
- znaczek skarbowy w sumie 332,EUR,
- czas rejestracji spółki po złożeniu dokumentów w sądzie – do 7 dni
Czyli, ogólny czas rejestracji firmy do 12 dni od skompletowania dokumentów.
Ogólnie koszty administracyjne, sądowe, tłumacza przysięgłego, notariusza, kompletna pomoc prawna (przygotowanie dokumentów, zabezpieczenie pozwoleń i zapisów do urzędów) wynoszą od 1000,-EUR do 1200,-EUR w zależności w którym sądzie będzie się rejestrowała spółka.
Zalecam zwrócić się do miejscowej kancelarii prawnej, ponieważ wniosek o rejestrację i przygotowanie dokumentów muszą by być precyzyjne. Na stronie www.tcig-euroregiontatry.eu znajduje się lista kancelarii prawnych wykonujących takie usługi. Samą rejestrację sąd dokonuje w ciągu 5 dni roboczych. Poniżej przedstawiam procedurę formalną i opłaty urzędowe z tytułu zakładania spółki. Dokumenty do założenia spółki musza być w języku słowackim.
Należy przygotować następujące dokumenty:
1. Jeżeli założycielem będzie osoba prawna (np. Sp. z o.o. lub S.A.):
a) aktualny wypis z KRS
b) zapytanie o karalność Polaków, którzy mają być w zarządzie (nie starsze jak 3 miesiące).
Dokumenty muszą być urzędowo przetłumaczone na język słowacki, najlepiej je przetłumaczyć na Słowacji. Koszt tłumaczenia dokumentňw – 20,-EUR za stronę. Pozwolenie na pobyt w Słowacji członków zarządu – Polaków nie jest potrzebne.
2. Jeżeli założycielem Sp. z o.o. będą osoby fizyczne to jest potrzebne tylko aktualne zapytanie o karalność Polaków, którzy mają być w zarządzie słowackiej firmy, pozostałe dokumenty przygotuje biuro prawne.
Procedura zakładania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością opisana w pytaniu pt. "Jak założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością na Słowacji?"
Zdecydowanie korzystniejsza formą jest samodzielny podmiot gospodarczy Sp. z o.o.. U słowackich partnerów i organizacji okołobiznesowych „oddział”, z uwagi na jego możliwe kierownictwo poza obszarem Słowacji, nie wzbudza zaufania. Ponadto w przypadku „oddziału” dochodzi dodatkowa biurokracja w zakresie ujednolicenia księgowości.
Wysokość składek zdrowotnych i na ubezpieczenie społeczne, które ponosi pracodawca wynosi 35,20%. Po stronie pracownika obciążenia z tytułu wynagrodzenia to 13,40%. Podstawę obliczeń stanowi wynagrodzenie brutto, którego minimalna ustawowa wysokość na Słowacji wynosi 337,70 euro. Posługując się przykładem, obliczenie całkowitego kosztu pracy, który poniesie pracodawca w oparciu o ustawową płacę minimalną będzie kształtowało się następująco: minimalne wynagrodzenie brutto na Słowacji to 337,70 euro. Złożą się na nie składki odprowadzone przez pracownika: zdrowotna 4% oraz społeczne 9,4% = 13,40% podstawy wymiaru składki, co daje kwotę 45,25 euro oraz wynagrodzenie netto wypłacone pracownikowi w wysokości 292,45. Pracodawca odprowadzi ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 10% oraz społeczne 25,2%, co razem daje kwotę 118,87 euro. Łączny koszt zatrudnienia pracownika wynosi więc 456,57 euro. Kwota wynagrodzenia netto wolna od podatku wynosi miesięcznie 311,32 euro, powyżej tej kwoty płaci się podatek dochodowy w wysokości 19%.
Istnieje możliwość sprawdzenia informacji o firmie słowackiej, która może być naszym przyszłym kontrahentem, partnerem w biznesie lub też pracodawcą. Funkcjonują dwa portale internetowe zawierające wyszukiwarki firm lub osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na Słowacji:
- strona Rejestru Handlowego, funkcjonująca pod adresem http://www.orsr.sk obsługiwana w języku słowackim lub angielskim. Wyszukiwarka daje możliwość zapoznania się z podstawowymi danymi firm, które zostały wpisane do rejestru handlowego. Dostępne opcje przeszukiwania to nazwa handlowa firmy, jej siedziba, numer identyfikacyjny (ICO) lub nazwisko jednego z właścicieli/członków zarządu. Wygenerowane na tej podstawie dane zawierają np. nazwę, siedzibę, nazwę i sposób działania organu statutowego, nazwiska wspólników, przedmiot działalności, wysokość kapitału zakładowego, itp.
- strona Rejestru działalności gospodarczej, znajdująca się pod adresem http://www.zrsr.sk, na której można znaleźć informacje o wszystkich podmiotach gospodarczych prowadzących działalność gospodarczą na podstawie Ustawy o działalności gospodarczej (Živnotenský zakon). Wyszukiwanie możliwe jest na podstawie takich kryteriów, jak numer identyfikacyjny firmy(IČO), jej nazwa handlowa, imię i nazwisko osoby fizycznej lub adres zakładu.
Duże spółki kapitałowe zobowiązane są też do publikowania wybranych danych finansowych, jak na przykład bilans, rachunek zysków i strat), zgodnie z Ustawą nr 431/2002 Z.z. w Biuletynie Handlowym, który dostępny jest na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości RS pod adresem http://www.justice.gov.sk/yyyy.aspx .
Pomocy w znalezieniu lokali i pracowników mogą udzielić:
- w Preszowie: Preszowska Regionalna Izba Słowackiej Izby Handlu i Przemysłu, strona internetowa www.po.sopk.sk ,
- w Koszycach: Koszycka Regionalna Izba Słowackiej Izby Handlu i Przemysłu, strona internetowa www.ke.sopk.sk,
W obydwu tych instytucjach pracują również osoby znające język polski.
P.S. Dodam, że mieszkamy w gminie Milówka, powiat żywiecki
Wg mojej wiedzy, sklep odzieżowy to dobry pomysł. Zależy jednak od asortymentu i gdzie będzie ulokowany. Doradzał bym założenie własnej działalności gospodarczej na Słowacji – mamy tam partnera na Słowacji, który jest Polakiem, stąd nie ma problemów językowych /kancelaria prawna/. Jeśli będzie Pani “eksportować” z firmy polskiej do swojej firmy na Słowacji, to faktura polska jest z zero VAT a VAT opłaca firma słowacka – 20% . Nie opłaca się dostarczać do słowackiego sklepu, bo jak Pani tam nie ma, to mogą stosować wysoką marżę, większą od własnych producentów / dostawców. We własnym sklepie sprzeda Pani np. garnitury, koszule i krawaty – to wiem z doświadczenia polskiego biznesu. Podatek dochodowy wynosi 19%. Dopiero przy b.wysokich obrotach rocznych jest 23%. Taki sklep można ulokować np. w Żylinie ?
Proszę zwrócić się do :
Advokátska kancelária
Piotr Giebel
Sladovnícka 22, 917 01 Trnava
Tel.fax: +421-33-5933121
Tel. kom. +421-903 405491, +421-905 303619
e-mail: giebel@nextra.sk